Arda Kardeşler: Olabilecekleri Önceden Hisleriyle Gören Hakem!

beIN SPORTS’ta yeni bir program: "Kuralına Göre” 

“Önceki haftanın çok konuşulan kararları” salı günleri MHK Başkanvekili Murat Ilgaz ve TFF Hakem Eğitimi Danışmanı Hugh Dallas tarafından bu programda ele alınacak, çözümlenecek. 

Benzer bir program, 2014’te o zamanki MHK Başkanı Zekeriya Alp tarafından yapılmış, kısa bir süre sonra Zekeriya Alp’in başkanlıktan istifasıyla bitmişti.

Bakalım, “Kuralına Göre”nin ömrü ne olur?

*****

"Kuralına Göre”, 30 Ağustos 2022 Salı günü başladı.

Kuşkusuz, “önceki haftanın çok konuşulan kararı”, Konyaspor - Fenerbahçe maçında Arda Kardeşler’in Valencia’ya doğrudan gösterdiği kırmızı karttı.

Önce, MHK Başkanvekili Murat Ilgaz’ın, “Enner Valencia'nın kırmızı kartı doğru mu?” sorusuna verdiği yanıta bakalım:

“Burada hakem, hisleriyle de bir şeyler olabileceğini önceden gördü. Buna biz, olabilecekleri önceden hissetme deriz ve iyi hakemlerin en büyük özelliklerinden biridir. Olay olduktan sonra müdahale etme değil, olabilecekleri önceden görme ve tedbir alma… Burada hakemin herhangi bir şekilde  tedbir alması belki  söz konusu değildi ama orada olabilecekleri hissetti ve kendisi bu kararı verdi. 17 kamera vardı Hung'un söylediği gibi bu maçta.  Eğer bu gözden kaçan bir olay olsa da mutlaka bir şekilde Video Yardımcı Hakem de tespit edecekti.” 

(Murat Bey’in bu dediklerini banttan dinledik, olduğu gibi aldık; sadece noktalama işaretleri bize ait.)

Soralım:

“İyi hakemlerin en büyük özelliklerinden biri” nedir?

Alıntıya, Murat Bey’e göre şu:

“Hisleriyle bir şeyler olabileceğini önceden görme”dir.

Arda Kardeşler için ne diyor Murat Bey?

“Burada hakem hisleriyle de bir şeyler olabileceğini önceden gördü.”

“İy hakem” ne yapar?

“Olay olduktan sonra müdahale etme değil, olabilecekleri önceden görme ve tedbir alma…”

Burada “tedbir”in anlattığı şu olmalı: Uyarma, devam ederseniz atarım ha, demek; bir de tribünler anlasın diye el hareketleriyle bunu görselleştirmek!

“Olay olduktan sonra müdahale etmez” ne demek?

“Tedbir”in anlattığını yapmamak!

(Murat Bey, belki de ne dediğinin, çelişkiye düştüğünün, ayrıca Arda Kardeşler’in de ne yaptığının  farkında değil, ama “değil”li cümlenin anlattığı bu.)

Bu cümlenin devamı “Burada hakemin herhangi bir şekilde  tedbir alması belki  söz konusu değildi ama orada olabilecekleri hissetti ve kendisi bu kararı verdi.” cümlesinde ise, çelişkinin devamı, hakemi haklı gösterme çabası var.

*****

Ekleyeceklerimize gelince:

Demek ki Arda Kardeşler, “olabilecekleri önceden hissettiği” ama “tedbir almadığı” için, kart göstermeye hazırdı. Arkası dönük olmasına karşın, görmediği halde, kırmızı kartı “cart!” diye çıkarması bunu gösterir.

Murat Bey’i dinledikten sonra, maçla ilgili yazdığımız yazıdaki şu bölümü ister istemez anımsadık:

“Kırmızı kartı anladık diyelim. 

Ama hakemin arkası dönükken elini cebine atması, dönerek “cart!” diye kırmızı göstermesini anlamak mümkün değil! 

Nasıl gördü? 

Arkada gözü mü var?

Arkasına kamera mı takılı?”

Murat Bey, maçta 17 kamera olduğundan söz ediyor. O pozisyon, hakemin gözünden kaçsa bile, kendi deyişiyle “Video Yardımcı Hakem”e takılacaktı.

“17 kamera”dan giderek, hakemin arkası dönük olmasına karşın, “olabilecekleri önceden hissedip” karar vermesine bakarak,  “Arkasına kamera mı takılı?”  sorusuna takılarak gel de “ironi”yi sürdürme:

Demek ki bir kamera da hakemin arkasındaymış, aynı zamanda sensörlü, kırmızı kartlık harekete duyarlı!

(Maç sonrası Jesus’un değerlendirmesi, "İyi maç çıkartamadık." demesi, hakemle ilgili imalı da olsa bir sözünün olmaması, bir başka deyişle hakemi eleştirme yolunu tıkaması, hakemin tavrını ve o tavrın gerekçesi olan felsefi yaklaşımı, ağızdan çıkan ve görüntüye yansıyan durumu eleştirmeyi/ değerlendirmeyi engellemez. 

İfade özgürlüğüne karşı ifade özgürlüğü!

Felsefi bakışa karşı ironi!

Bizim işimiz, kişilerin dediklerini dediklerinin sınırları içinde kalmaya özen göstererek, neyi nasıl anlattıklarına bakarak değerlendirmek; yani cümle/ paragraf çözümlemesi yapmak.)

*****

Felsefe yapmaya özenerek konuşmak, hakemi verdiği kararla yüceltmek, “karar”ı yinelemelerle laf kalabalığına boğarak değerlendirmek, savunmak; gelecek haftalarda da olur mu acaba?

Olursa, eğlenceye  devam!

Arda Kardeşler, görev aldığı ilerideki maçlarda, “olabilecekleri önceden hissedip” karar verdi mi, ya da ona özenen biri çıktı mı, hakemlikte “yeni bir tip” zuhur edecek demek:

Olabilecekleri önceden hisleriyle gören hakem!

Böyle bir hakemin kararına VAR’daki hakem saygı duyacak (!), böyle bir yeteneğin kararının tersini söylemek, yanlışını düzeltmek, bana düşmez diyecek!

O zaman?

VAR’ın pabucu adam atıldı demek!

VAR, noterden farksız demek!

*****

Sona Doğru…

“Olabilecekleri önceden görme” yeteneğine sahip, bir başka deyişle “önsezi”si güçlü Arda Kardeşler, niye "tedbir" almıyor?

Yani?

Oyunu durdurup iki oyuncuyu uyarmıyor da niye “olay"ın sonuçlanmasını bekliyor?

“Olay” olduğunu “hissleriyle anladığı” an, arkası dönük olduğu halde, zaten hazır olan kırmızı kartını niye “cart!” diye çıkarıyor?

Demek ki “olay”ın içinde olan iki futbolcudan birini atmayı kafasına koymuş! İlk itene, sonra tekme yedi diye yerde yatana sarı kart gösterdiğine göre, atma tercihini Valencia’dan yana kullanıyor!

Demek oluyor ki, “hisleriyle hareket eden” hakem , hislerinin tutsağı olduğu için ta baştan Valencia’yı  atmayı kafaya takmış!

O zaman sormak gerekmiyor mu?

Son Söz:

“En iyi hakem olma”nın belirleyici  ölçütü olan  “olabilecekleri önceden görme ve tedbir alma” özelliği taşıyan Arda Kardeşler  hani, nerede?